Het is weer zo ver. Sint is in het land! De peper- en kruidnoten, de chocoladeletters en marsepein kondigden sinds eind augustus zijn komst al aan. Maar nu is het officieel en heeft de Oude Baas met zijn Pietenbende voet aan wal gezet. En daarmee komt meteen de nieuwe nationale traditie tot volle uiting: Zwarte Piet ja, of Zwarte Piet nee?
De kranten staan er vol van en in het journaal kijkt de nieuwslezer af en toe streng de kamer in of ouders rekening willen houden met wie er meekijkt. Wat ik een vrij ironisch iets vind en een heerlijke openbaring in het kinderbrein. De slachting in Alleppo is tot daar aan toe, maar een kind blootstellen aan de Zwarte Pietendiscussie… over de grens. Ver over de grens! Overigens is de tijdlijn op mijn facebook ook afgeladen met berichten over de “discussie der discussies”.
Geef een “like” als je Zwarte Piet weg wil hebben. Geef een “hartje” als je hem wilt houden. Rijmpjes en grapjes over de Nederlanders in relatie tot Zwarte Piet. Onder een nieuwsbericht van de NOS worden de commentaren en scheldpartijen zo gortig dat moderators ingrijpen. De woede lijkt zich vaak te verplaatsen tot ene Sylvana Simons. Een naam die mij eigenlijk niets zegt.
In het hele debat hou ik mij op de vlakte. Vooral vanwege het feit dat je het niet goed kan doen. Er is geen gulden middenweg meer. Zelfs als je een kleine aanpassing gerechtvaardigd vindt ben je een landverrader. Spreek je je warme gevoelens uit over Zwarte Piet en de goede herinneringen aan hem uit je jeugd, dan ben je een rechtse racist.
Maar dit is Nederland. Nederlanders staan internationaal aangeschreven als mensen met een mening. Eentje die vaak recht voor zijn raap is. Je mag niet meningloos zijn. En die mening moet je verkondigen. En in deze discussie is er toch geen goede mening. Dus ik maak het maar bekend: (lees ook even door na de aankondiging)
Zwarte Piet moet weg!
Nee, niet omdat hij racistisch is. Ook niet omdat het mij doet denken aan ons slavernijverleden, ook niet omdat het kolonialisme vereert. Maar omdat ik de kriebels krijg van Zwarte Piet. Ik denk dat het een soort clownfobie is. Een coulrofobie maar dan voor Pieten. Een Pietrofobie in de wetenschappelijke zin.
Als ik mensen rond zie lopen met een zwart geschminkt gezicht loopt het mij koud over de rug. De lachende rode lippen, de koloniale dienstjonkerpakjes, de zak. Ik ben er gewoon, platgezegd, bang van. Als ik een Piet zie lopen over straat krijg ik het al benauwd en vlucht ik een winkel in of draai ik mij om en probeer ik hem voor te blijven.
Ik denk dat het een overblijfsel is uit mijn kindertijd, waar ik op of rond vijf december bij de ruit zat in de hoop (angst) een blik op te vangen van een voortgaande Sinterklaas en een Zwarte Piet. Die had in mijn beleving op vijf december altijd een zak gevuld met pepernoten en stoute kinderen op zijn rug. Dat ik in bed lag en bang was de volgende ochtend wakker te worden op de boot met een enkeltje Spanje in het vooruitzicht.
Vreemd genoeg is dat laatste nu een stuk fijner dan toen en zal ik niets liever willen. Maar de angst voor Sint en Piet zit er nog goed in en ik maak mij altijd klein als er één of meerdere Pieten in de buurt zijn. Zodat hij mij niet ziet en ik hem niet hoef te zien. Of haar, want er zijn ook travespieten. Ik voel mij ook altijd een beetje plaatsvervangend beschaamd voor de man of vrouw achter het Pietengezicht. Dat die zo vrolijk rondhuppelen terwijl ik liever nog geen stap van mijn plaats zet. Ik denk ook niet dat het veranderen van kleur helpt. Clowns heb ik geen problemen mee, een vrolijke clown Bassie kan ik wel hebben. Maar Pieten… brrrrrrr.
Aan de andere kant. Sint en Piet zijn niet meer voor mij, maar voor kinderen. En het gaat erom dat zij vrolijk zijn. Toch?