Ik geloof niet in toeval. Ik geloof ook niet dat ons leven vast ligt. Ik denk dat bij je geboorte de kaarten al geschud worden. Je wordt geboren, arm of rijk, ziek of gezond, LGBT of nog iets anders. En aan de hand van die kaarten krijg je keuzes voorgeschoteld. Het hele leven is een opeenvolging van keuzes. Het is de chaos van het leven en het resultaat van sommige keuzes om uiteindelijk uit te komen bij andere keuzes.
Zo koos ik er niet voor om na mijn VMBO een vervolgopleiding te gaan doen. Simpelweg omdat ik die keuze wilde uitstellen, omdat ik niet wist wat te kiezen. Daardoor koos ik automatisch voor werk. In eerste instantie wilde ik zo veel mogelijk verschillende baantjes uitproberen om uiteindelijk op basis van mijn ervaringen een opleiding uit te kiezen. Maar werk betaalde beter dan school, en zodoende zit ik nu al tien jaar vast aan deze baan. Begonnen als uitzendkracht had ik de keuze om hier te gaan werken, of om te wachten op een ander aanbod. En die keuze leerde dat ik uiteindelijk mensen leerde kennen die nu mijn vrienden zijn.
Een opeenvolging van keuzes die mij bij hen bracht, en die hen bij mij bracht. Als ik namelijk ervoor had gekozen om een opleiding te gaan volgen was de kans klein geweest dat ik hier had gewerkt. Een plek waar je nu staat is een keuze, niet je lot. Want je kunt altijd kiezen. En als gevolg van mijn keuzes leerde ik Koos kennen.
Koos was de senior van het bedrijf. Een man die nog net niet pensioengerechtigd was toen ik hem leerde kennen. En hij werkte nog steeds, hij werkte voor de lol, en hij werkte hard. Ondanks dat hij hard werkte was hij altijd in voor een praatje. Voor een grap, of voor advies. Advies wat hij putte uit zijn jaren van levenswijsheid en ervaring. Advies waarmee hij de keuze van de mensen om hen heen bepaalde. Voor een oudere was hij opmerkelijk kwiek en jong van geest. Thuis zitten hoefde voor hem niet. Hij wilde het liefste werken, en vrij hebben wanneer het hem uitkwam. Om zijn kleinkinderen te zien, of om op vakantie te gaan.
Iedereen binnen het bedrijf keek tegen hem op en nam graag zijn advies aan. Van relatieadvies, financieel advies tot gewoon mooie verhalen. Je ging naar Koos als je die nodig had. En hoe slim hij ook kon zijn, zo koppig kon hij ook wezen. Naarmate de jaren vorderden kreeg hij last van zijn rug, namen zijn lichamelijke krachten af maar probeerde hij wel nog steeds het werk te doen dat hij daarvoor ook nog deed. Ondanks onze waarschuwingen dingen niet meer alleen te doen, er iemand bij te roepen wanneer het te zwaar werd of gewoon te weigeren iets aan te nemen deed hij het toch. Tot frustratie van ons, zijn collega’s.
Een jaar geleden werd duidelijk dat het niet goed ging met Koos. Hij werd ziek, iets wat hij normaal niet deed. Hij begon te hoesten, had vaker pijn. Eigenwijs als hij kon zijn zocht hij de dokter niet op, en bleef hij meestal gewoon werken. Nog altijd klaar met advies, nog altijd klaar voor een grap en altijd in voor een discussie over de huidige gang van zaken in de wereld. Ik deed natuurlijk mijn humor ook terug. Elke ochtend verwelkomde ik hem met de avonturen van de koorknaapjes en de bisschop. “Zoals de bisschop zei tegen de koorknaapjes…” Meestal had de clou een dubbele bodem en was het alleen leuk voor de bisschop..
Een tijdje geleden was ik naast Koos aan het werk toen het nummer Over de Muur van het Klein Orkest klonk. Hij merkte op dat het inderdaad klopte wat in dat nummer werd gezongen. Geïntrigeerd vroeg ik verder, dol op verhalen die Koos goed kon vertellen. Hij vertelde hoe hij in de koude oorlog een keertje in oost Berlijn was geweest, met een voetbalwedstrijd. Hoe het neon en felle lichten van het westen richting het oosten over de muur had geschenen, en hoe de situatie in het oosten op zijn best bedrukt was geweest.
Een paar weken later was Koos niet meer aan het werk. Hij had onderzoeken gekregen, en een uitslag. Kanker. De merknaam van de dood. Door verhalen van zijn zoon, onze chef, hoorden wij hoe hij aftakelde. Nog eenmaal gingen ik en Peter, een vriend en collega van mij, bij hem op bezoek. Anderhalve week later kwam het bericht. Hij had geen keuze meer gehad en was gegaan. Over de muur, het ijzeren gordijn. En ik hoop dat wij in het duistere oosten leven en hij in het verlichte westen op ons wacht. Zoals de bisschop zei tegen de koorknaapjes: “ga naar huis, het is voorbij.”
Rust in vrede Koos, we zullen je nooit vergeten.
Koos J Corvers.
1946-2018