Ik probeer altijd vooruit te kijken op de laatste dag van het jaar. Terugkijken laat ik aan de oudejaarsconference die er veel beter in is dan ik. Vorig jaar stelde ik dat 2020 het jaar zou zijn waarop dromen waarheid zouden worden. De wereld leek in een trance-achtige staat. De economie draaide na jaren van kwakkelen eindelijk als een tierelier. Voor mij persoonlijk kwamen er een aantal hoogtepunten aan en hoewel er wel berichten waren over een virus dat rondwaarde in China maakte niemand zich daar druk om.
Deels was het onwetendheid, deels was het arrogantie. Hoewel in China in een paar dagen tijd een ziekenhuis met duizenden bedden uit de grond werd gestampt klopten wij ons op de borst. Als dat virus hier zou komen zouden we er korte metten mee maken. China was praktisch Afrika als het over gezondheidszorg ging en wij waren, en zijn, het westen. Superieur aan China!
Nee, de vraag die ons bezighield was hoe de nieuwe attractie in de Efteling eruit zou zien. De familie-achtbaan Max & Moritz.In 2019 was de oude en versleten Bobbaan aan het einde van zijn leven. Als het regende kon de attractie niet draaien, en het kwam meer dan eens voor dat er een defect was waar weken aan moest worden gewerkt. Met pijn in het hart namen fans van de “Bob” zoals hij liefkozend werd genoemd afscheid en met angst en beven werd uitgekeken naar de nieuwe achtbaan.
Persoonlijk keek ik er ook naar uit. Ik ben geen fan van achtbanen, en van de Bob was ik dat helemaal niet! Wanneer ik mijn lijf in de bobslee perste kreeg ik spontaan een hernia. En dan de attractie zelf! Het doel van de Bob was om af en toe de baan te verlaten en vrij door de bochten te glijden. En het is, naar mijn weten, nooit gebeurd. Maar ik zag het al voor me hoe juist de slee waar ik in zat werd gelanceerd richting het spookslot!
De gegevens van de nieuwe baan “Max & Moritz” waren voor mij in elk geval een stuk aantrekkelijker. Een baan die niet eerst omhoog ging. Maar aangedreven door elektromotoren een rondje draaide zonder over de kop te gaan en zonder scherpe bochten! En, niet onbelangrijk, de trein zou nooit de rails verlaten! Tenminste, dat zou zo moeten zijn want ik had alweer in mijn hoofd zitten dat de trein zich zou losmaken en in een bosje zou boren.
Toen de baan af was mochten abonnementhouders zich aanmelden om als eerste gebruik te maken van de baan. Een “sneak preview” werd het genoemd. En ik schreef mij in! Gewoon om te kunnen zeggen dat ik als eerste in de baan was. Op een regenachtige avond in de lente ging ik dan ook naar de Efteling om via een vastgesteld pad naar de plek van de voormalige “Bob” te gaan en daar de nieuwe achtbaan te mogen aanschouwen en uitproberen. Ik sloot als laatste van mijn groep aan bij een van de twee treintjes en maakte als een van de eerste de doldwaze rit.
Met als gevolg dat ik er ook als eerste weer uit was en een snelle pas naar buiten maakte om iedereen voldoende ruimte, en tijd, te geven om ook uit Max & Moritz te kunnen. Buiten het station wachtte de trotse directeur van de Efteling klaar om de felicitaties in ontvangst te nemen van de blije gezinnen en fans. In plaats van een gezin kreeg hij als eerste een dertiger met obesitas. Ergens vond ik het wel hilarisch! Een beetje 2020 in een notendop, je verwacht het één, en krijgt het ander.
Op dat moment waren de eerste corona cases al in Nederland en de eerste lockdown voorbij. Zodoende waren bij restaurants, winkels, kapperszaken en de tandarts de bekende lijstjes opgedoken. Aldus ging ik ook na de Max & Moritz naar een Amerikaans restaurant. Mcdonald's. Daar hing ook een lijstje waar ik nee op moest antwoorden.
Nu keek de jongen die de inquisitie bij mij afnam nogal argwanend. Maar daar had hij een goede reden voor. Het was namelijk inmiddels juni, en ik was in een shirt naar de Efteling geweest. En hoewel het juni was, was het weer niet geschikt voor shirts. Tijdens het wachten waren meerdere regen en motregenbuien over mijn shirt en blote armen gegaan, en ik had daardoor last van een loopneus en moest dringend hoesten.
Maar hoesten in het covidtijdperk is hetzelfde als op een vliegveld roepen dat je een bom bij je hebt. Het veroorzaakt paniek, ik slikte dus mijn slijm weg en vertelde de jongen dat ik perfect gezond was.
Nu ben ik toch terug aan het kijken, maar dat is vooral omdat ik niet kan zien hoe het volgend jaar zal zijn. Of hoe de komende maanden, zelfs weken, zullen gaan. Wanneer zullen de regels worden versoepeld? Zullen de vaccins snel beschikbaar zijn? Ik ben al watertandend op zoek naar cruises, maar ik durf deze nog niet te boeken. Want ik heb een lichte trauma overgehouden aan begin dit jaar.
Terwijl corona om zich heen greep had ik, samen met mijn moeder, broertje en zijn vriendin, een vakantie gepland staan. Die hadden we geboekt met kerst 2019, toen corona nog veilig in China was. Ik had drie weken vakantie opgenomen en zou daarvan één doorbrengen op onze tropische overzeese gebiedsdelen. Ik had vrijdag voor mijn vakantie speciaal nog een halve dag vrij genomen om kleding in te slaan. Korte broeken, foute shirts. Als ik naar de tropen ging dan zou ik dat in stijl doen!
We zouden maandag gaan vliegen en die vrijdagavond, terwijl ik mij had voorbereid op een heerlijke vakantie, gooide Curaçao de grenzen dicht. Ik was in shock. Nu was het natuurlijk niet zo erg als corona krijgen, of wat dan ook. Maar iets waar je redelijk wat geld aan had besteed vlak voor je neus weggekaapt zien worden doet pijn!
Nu is de situatie min of meer gered door de week door te brengen in de Ardennen. Tot we ook dat huisje uit moesten. Maar het was fijn om uitgerust de rest van het jaar tegemoet te kunnen treden.
Denkend aan 2020, ik denk dat we behalve kleine lichtpuntjes, en diepe dalen niets anders kunnen zien dan covid. Het is een jaar dat in de geschiedenisboeken terecht zal komen. Ik vond het vroeger altijd lastig voor te stellen, maar er zijn wereldbepalende momenten die mijn neefje dadelijk uit geschiedenisboeken zal leren. De aanslagen op 11 September, de moord op Pim Fortuyn, de oorlogen in Afghanistan en Irak. Voor mij zijn het gebeurtenissen uit mijn leven, voor de jeugd van tegenwoordig geschiedenis. En dat zal 2020 ook zijn.
Als ik nostalgienet op zet (ONS, kanaal 50 bij Ziggo) is er soms wel eens een verhandeling over 19-nogwat. Een verzameling van nieuwsbeelden en feitjes uit een jaar en het wordt standaard “een bijzonder jaar” genoemd. En in dat rijtje hoort dit jaar zeker thuis. Van een afstand heb ik meegemaakt hoe mensen hun leven verloren. Vooral in de afgelopen weken. Het werd zelfs zo gek dat ik (zonder humor) voorstelde om de familie-app die we delen te van “familie” te veranderen in “familieberichten” omdat in één week letterlijk een handvol mensen het leven liet. Aan corona, aan ziekten of op een andere manier. Terwijl het voorjaar goed, en kalm, leek te verlopen waren de laatste weken enkel dood en verderf waar ik hoorde dat de één na de ander overleden was.
Nu is het voor mij, gelukkig, nog op relatieve afstand. Maar mijn oma moet inmiddels twee broers in één week missen. Wat zeg je daarop? En wat te denken van andere families en gezinnen voor wie 2020 met zwarte stip aangekruist zal staan. In haar kersttoespraak van 1997 noemde koningin Elizabeth van het verenigd koninkrijk het jaar een “annus horribilis”. En dat heeft niets te maken met diarree, maar betekent in de volksmond gewoon een rotjaar. 1997, 2020, 1672. Allemaal rotjaren op hun eigen manier.
Eén van de momenten om 2020 op vast te pinnen zijn de omroepen in buitenlandse Big Brother-huizen. Toen de crisis goed op gang begon te komen heb ik daar een aantal van bekeken. Hoe vreemd het moet zijn om afgezonderd van de wereld een bericht te krijgen dat het buiten letterlijk naar de klote gaat. Als ik in dezelfde situatie had gezeten had ik gedacht dat het onderdeel was van het spel. Denken dat buiten de apocalyps rondwoedt terwijl je binnen doorgaat alsof er niets aan de hand is.
Een horrorfilm is er niets bij. Maar gelukkig hadden de organisatoren het hart niet om de bewoners in onzekerheid te laten en hebben ze het spel afgebroken.
Helaas gaat het voor ons niet zo gemakkelijk. Na oudejaarsdag is het dan wel een nieuwe maand en een nieuw jaar. Maar we blijven doorspelen in het gruwelijke spel, tot we eindelijk bij de eindstreep zijn.
Ik hoop snel. Voor wie iemand verloren heeft, die kan ik enkel sterkte wensen en hopen dat rampen werkelijk de datumgrens niet over kunnen.
Iedereen een goede jaarwisseling, en een 2021 waarin je dromen wél waar mogen worden.