Verpeste Dag

Sinds ik van de (basis)school af ben ben ik een passieve vierder van koninginnedag/koningsdag. Als kind wordt je vanuit school min of meer verplicht mee te doen met de festiviteiten. Een optocht, bingo in de tent en over de rommelmarkt slenteren. Of op een rommelmarkt achter een dekentje met sloopspullen staan! Tegenwoordig doe ik daar echter niet aan mee. Optochten moeten door mijn straat komen om mijn aandacht te trekken en bingo en rommelmarkten vinden voor mij plaats op onmogelijke tijden.

Net als met kerst en Pasen heb ik mijn eigen rituelen aangemeten. Eerst uitslapen, daarna naar de winkel voor oranje soesjes of tompoezen en kijken naar het bezoek van de koninklijke familie aan een stad of dorp in Nederland. Niet dat ik er heel veel om geef dat ik Maxima naar koek zie happen of een interview met een van de prinsesjes beluister. Maar het is net als het kijken naar de aankomst van Sinterklaas en het Urbi et Orbi. Traditie met een officieel sausje.

Bovendien ben ik een absolutist, de overtreffende trap van royalist en ik voel me niet alleen aan mezelf verplicht om te kijken naar de koning en zijn gezin, maar ook aan hen. Zodat ze in elk geval niet voor de nop aan het zaklopen zijn. Uiteraard doe ik er wel allemaal dingen “bij”. Een spelletje op de laptop, schrijven of dood met de telefoon voor mijn snufferd nieuws en sociale media afstruinen.

Door dat laatste heb ik een van de meer serieuze aanslagen op de koninklijke familie gemist. Het was koninginnedag 2009 en ik woonde nog thuis. Ik had het koninklijk bezoek van toen nog koningin Beatrix opstaan en keek af en toe met een schuin oog terwijl ik bezig was met de computer.

De familie leek het naar zijn zin te hebben. Terwijl ik een vlugge blik wierp, zag ik een stoet van oude voertuigen over een lange weg trekken. De familie in een open bus naar het volk zwaaien. Het was zoals het moest zijn en ik ging verder met welk spel ik toen ook bezig was.

Toen ik een tijdje later weer keek, zag ik een demonstratie van de hulpdiensten. Heel realistisch allemaal, een autowrak, iemand die een gewond slachtoffer speelde en brandweer, politie en ambulance eromheen. Je kon duidelijk zien dat Apeldoorn aandacht had besteed aan het koninklijk bezoek. Een agent zat naast de geopende deur van de auto en stelde het slachtoffer van de gespeelde aanrijding op zijn gemak.

Dit was mijn eerste reactie. Mijn tweede reactie was dat de NOS wel heel erg achteruit was gegaan met zijn camerawerk. In plaats van rustig en recht beeld, beheerst opgenomen, leek het of dit was opgenomen met een schuddende camera.

Het moet ook rond dit moment zijn geweest dat ik door kreeg dat het geen oefening of demonstratie was. Dit was echt! Dit was geen toneelstuk maar iemand die met zijn auto door de dranghekken was gereden.

Ik hoopte nog dat het iemand was die een fout gemaakt had. Net als ik bij de aanslagen op elf september in eerste instantie dacht, en hoopte, dat een piloot een wel heel extreem stuurfoutje had gemaakt. Voet op de verkeerde pedaal en zodoende door alles, en iedereen, heen gereden om tegen een monument tot stilstand te komen. Maar ook van deze illusie werd ik beroofd. Een dag die in eerste instantie als een normale koninginnedag begon eindigde in nieuws bingen en proberen te begrijpen wat iemand ertoe drijft om een aanslag te plegen.

De dader werd een paar dagen later begraven. In de krant zag ik een foto van zijn familie rond de rieten kist. Ik vroeg me af wat die moesten voelen. De man die ze herdachten was verantwoordelijk voor zeven andere doden en zeven andere uitvaarten. De nabestaanden zouden een rare smaak overhouden bij dertig april, en koninginnedag.

In de weken en maanden na de aanslag werd het verleden van de bestuurder van de auto binnenstebuiten gekeerd. Collega’s lieten zich ontvallen dat de man wel vaker uitspraken had gedaan waar hij het had over een aanslag op de koninklijke familie. Maar dat ze deze nooit serieus hadden genomen. Nogal wiedes eigenlijk, als de helft van mijn, niet serieuze, uitspraken op het werk waarheid zou bevatten dan had ik de AIVD, MIVD en een hoop buitenlandse organisaties achter mij aan zitten.

Uiteindelijk is de aanslag opgeslokt door de tijd. Koninginnedag ging door. Toch was het de jaren daarna een beetje billenknijpen wanneer ik naar het verslag van het bezoek van de koninklijke familie keek. Juist het feit dat het was gebeurd, en dat ik het aanvankelijk niet had gezien en herkend voor wat het was maakt dat ik er persoonlijk ook een naar gevoel aan over heb gehouden.  

Maar met de troonswisseling werd de datum ook aangepast. Nu hopen dat er niemand deze dag gaat verpesten.