“Paus Franciscus overleden”
Met die kop werd ik, en de rest van de wereld, afgelopen maandag wakker. Tweede paasdag. Het is vreemd dat je na je eerste reactie beseft dat je jezelf druk maakt over iemand die je helemaal niet kent, of gekend hebt. Sterker, over iemand die je wellicht niet gemogen zou hebben, en dat ook wederzijds zou zijn geweest.
Een dag eerder zat ik nog voor de televisie om Franciscus het Urbi et Orbi te zien geven. De zegen voor de stad en voor de wereld. Het was een verrassing dat Franciscus zelf op het balkon verscheen en de zegen kon mompelen. De toespraak werd gegeven door een van zijn ondergeschikten.
Ik ben niet katholiek. Ik ben niet gelovig. De zegen zegt, en doet, mij dus ook niet zo veel. Welbeschouwd is het geven van de zegen een mailtje sturen naar een hogere macht en vragen of die zich verantwoordelijk wil stellen voor de zorgen van een ander waar jij van op de hoogte bent. En intussen vertel jij dat jij weet van de problemen van de ander en dat je dat mailtje hebt gestuurd.
Een facebookbericht met “sterkte” heeft meer uitwerking dan het vragen om zegen. Het is alsof je, als ambulancemedewerker, getuige bent hoe iemand overhoop wordt gereden door een trein. Je spoed je naar het zwaargewonde slachtoffer met al je medicijnen en medische apparatuur. Op een meter blijf je staan om te zeggen; “ik zie jou, ik weet dat je pijn hebt. En ik ga als oplossing heel hard schreeuwen in de hoop dat het ziekenhuis mij hoort en iemand stuurt. Ja, ik heb zelf ook de kennis, vaardigheden, connecties en spullen om je te helpen. Maar daar gaan we even niet aan beginnen! En mocht het ziekenhuis je niet komen helpen dan heb jij niet genoeg geloof gehad in het ziekenhuis, mijn roepen. Of het ziekenhuis had gewoon een baaldag, ja het werkt op een mysterieuze manier.”
Nu gaat deze beschrijving op voor elke paus sinds de jaren tachtig, maar deze paus maakte het niet minder bont. De katholieke kerk kampt al jaren met het uitkomen van schandalen. Kindermisbruik, misbruik van geld of goederen, machtsmisbruik. En het zijn niet zozeer deze schandalen, dan wel de oplossing ervan.
Een priester die zowel zijn portemonnee opende om giften te verdoezelen als de bijbel gebruikte om mensen geld uit zakken te kloppen: die gaat met vervroegd pensioen. Een pastoor die de monden van koorknaapjes voor iets anders gebruikte dan het halen van een hoge C? Die krijgt een “functie elders” en nee, geen politie. Een kerklid dat ageerde tegen homo’s maar in de late uurtjes op zoek gaat naar mannen van plezier? Daarvoor hebben we een geschikt “kamp”.
Daarom is het zo vreemd om te horen dat dit wel een “goede” paus was. Omdat hij zich inzette voor de armen en geen hekel had aan homo’s…
Deze paus werd bewonderd omdat hij voldeed aan een van de minste voorwaarden voor menselijkheid. Omdat hij in zijn gebruiksaanwijzing de zinsnede “hebt elkander lief” had gevonden en daaraan gestand deed.
Dat intussen rapporten werden achtergehouden met kindermisbruik en in onder anderen Canada de tuinen van oude katholieke kindertehuizen werden doorgespit en daar de lichamen van door mishandeling omgekomen kinderen van oorspronkelijke inwoners werden aangetroffen hoorde je hem niet over. Daar hoor je niemand over. Dat hij het geld en de macht had om dat op te lossen, om heel de bevolking van Afrika meerdere malen naar de mcDonalds te sturen. Daar maalt niemand over.
Want paus is liev!
Dat hij in eenzelfde adem zei dat de mannen wel van elkaar kunnen houden maar dat ze die liefde niet vleselijk mogen maken hoor je ook niemand over.
Nee, ik was geen fan van de nu dode paus. Ik ben ook geen fan van waar hij voor gestaan heeft. Van het instituut waar hij leiding aan heeft gegeven. Van de dingen waar hij in geloofd heeft.
Ik vergelijk mijn fascinatie met het urbi et orbi, het Vaticaan en dadelijk de uitvaart van de paus, liever met het sprookjesbos in de Efteling. Ik ben geen fan van wolven die geitjes opeten, of heksen die kinderen vetmesten om ze in de oven te gooien.
Maar je moet toegeven dat het sprookje soms wel leuk kan zijn.